بخشی از جلسه هشتم دوره تبیین برنامه ریزی بر اساس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

در مدل قانون‌گذاری فعلی، قوانین پیشنهادی به سمت بهبود روابط انسانی سوق پیدا نمی‌کند و لذا ریشه‌ها مدیریت نمی‌شوند و ما همیشه با معضل قوانین روبنایی و سطحی دست و پنجه نرم می‌کنیم. این مهم‌ترین اشکالی است که بنده به نظام قانون‌گذاری کشور دارم. وظیفه نظامِ قانون‌گذاری کشور ایجاد نظم است ولی به لحاظ فطرت انسانی نظم را نمی‌شود در روبنا ایجاد کرد. اگر بخواهید یک جامعه منظم و برهم‌افزا به سمت یک جهت داشته باشید، نمی‌توانید این را با پدیده قانون حل کنید.

الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، الگوی اداره جامعه بر مبنای دین

برای فهمیدن موضوع الگوی پیشرفت اسلامی باید انقلاب اسلامی را به خوبی درک کرد. فهم الگوی پیشرفت اسلامی، بر پایه فهم انقلاب اسلامی امکان دارد. اگر برای سوال انقلاب اسلامی به دنبال چیست؟ پاسخی در خور بیابیم، یا بعبارت دیگر پاسخ واضح انقلاب در این مورد را بازخوانی کنیم، زمینه تبیین الگوی پیشرفت اسلامی در ذهن­ها آماده می­شود.

از ابتدای ایجاد انقلاب اسلامی، رهبران انقلاب هدف انقلاب را «تحقق شاخص­های هویت اسلامی» معرفی کردند. بعنوان مثال: انقلاب اسلامی اعلام کرد به دنبال تحقق عدالت در جامعه است. یکی از مهمترین شاخص­های هویت اسلامی موضوع عدالت است. هیچ­گاه نمی­توان ادعای اسلامی بودن کرد، اما نسبت به آن بی­توجه بود. اسلام بدون عدالت، اسلام انحرافی و اسلام التقاطی است.

تولید الگوی پیشرفت اسلامی چه ضرورتی دارد؟

یکی از موضوعات جذاب و در عین حال بااهمیت در میان جامعه نخبگانی کشور پرداختن به مسئله تولید یک الگوی متناسب با زیست بوم و اصول فکری-فرهنگی جمهوری اسلامی است. شاید بتوان عبارت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را کلید واژه واحدی برای گردهم آمدن افکار و فعالیت­های نخبگان انقلاب اسلامی پیرامون تولید یک نقشه راه در جهت نیل به اهداف و آرمان­های انقلاب اسلامی دانست.

سال اعتراض نمایندگان نسبت به ناکارآمدی برنامه¬های توسعه غربی/ روزشمار الگوی پیشرفت اسلامی در سال1394

سال 1394 را می‌توان سال اعتراض گسترده نمایندگان مجلس و بسیاری از نخبگان نسبت به ماهیت عقیم، ناکارآمد و بخشیِ برنامه‌های توسعه غربی دانست؛ در این سال نطق‌ها، یادداشت‌ها، مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های فراوانی با موضوع اعتراض به برنامه‌ریزی‌های مبتنی بر توسعه انجام شد. روزشمار حاضر به طور اجمالی به شاخص ترین حوادث پیرامون اعتراض به روند پیاده سازی برنامه های توسعه در کشور پرداخته است:

تبیین اجمالی بسته شاخصه های پیشرفت اسلامی/ تحقق شاخصه های رفق؛ بستر پیشرفت اسلامی

در این یادداشت به قلم -عبدالزهرا حیدری -به تبیین شاخص های هویت اسلامی پرداخته شده است، تبیین بسته شاخصه های هویت اسلامی(شاخصه های پیشرفت اسلامی) یکی از مهمترین موضوعات مطرح در اولین نقشه راه تولید الگوی پیشرفت اسلامی می باشد.

یکی از خصوصیات و ویژگی‌های بارز انسان‌ها این است که همواره پیشرفت یا پسرفت خود را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. به عبارت بهتر تمام تلاش و تکاپوی انسان‌ها در زندگی برای رسیدن به اهداف و شاخصه‌هایی می‌باشد که برای رشد خود در نظر دارند و به همین دلیل همواره خود را مورد ارزیابی قرار می‌دهند تا بر میزان پیشرفت و رشد خود واقف گردند. علاوه بر انسان‌ها، نهادهای حکومتی نیز تلاش خود را می‌کنند تا زمینه‌های پیشرفت افراد را آماده سازند و برای این امر برنامه‌ریزی نیز می‌کنند. مراکز آماری نیز پیشرفت کشور را با معیارهای مشخصی اندازه‌گیری می‌کنند.

معرفی اجمالی جریانات فعال در الگوی پیشرفت اسلامی

پس از طرح مسئله الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در سال 1385 توسط مقام معظم رهبری در دانشگاه سمنان جریان‌های مختلفی نسبت به این موضوع حساسیت نشان داده و در راستای تبیین آن فعالیت های مختلفی را انجام دادند. در این تک نگاشت به صورت اجمالی به معرفی برخی از این جریانات می پردازیم.

طبقه بندی و گزینش جریان های فعال در این حوزه، نوع پاسخ این جریان ها به سه پرسش چرایی فعالیت بر روی الگوی بومی، چیستی الگوی پیشرفت اسلامی و چگونگیِ تحقق آن است. مبتنی بر پژوهش های صورت پذیرفته تاکنون نه جریان در مسأله‌ی الگوی پیشرفت در حال انجام فعالیت هستند.

چهار پیشنهاد الگوی پیشرفت اسلامی برای برنامه ششم توسعه

در این مطلب مصاحبه حجت السلام کشوری پیرامون چهار نظریه پشتیبان برنامه ششم را با نشریه 9دی مطالعه میکنید.

علی کشوری: آیا به عنوان جایگزین مدل توسعه در کشور پیشنهادی ذیل الگوی پیشرفت اسلامی وجود دارد؟ دلایل اهمیت این سوال و مقدمات فهم آن در جای خود تبیین شده اند. اکنون می توان گفت که  بخشی از مهمترین عدم توازن های فرهنگی کشور به عنوان پیوست الگوی پیشرفت برای برنامه ششم پیشنهاد شده اند:

نظریه هسته­ های توازن فرهنگی چه می­گوید؟ / احکام فرهنگی برنامه های میان مدت فاقد نظریات پشتیبان است

بسم الله الرحمن الرحیم

ضرورت تولید الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت حدود 9 سال پیش برای اولین بار توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع دانشجویان دانشگاه سمنان -با موضوع مدیریت تحولات در جامعه- مورد بحث قرار گرفت.[1] از آن زمان تاکنون رهبر معظم انقلاب همواره در سایر بیانات­شان به طراحی برنامه­های کشور بر مبنای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تأکید نموده اند و این موضوع را بعنوان کاری نو و بدیع در انقلاب اسلامی -که تولید آن نیازمند جرأت و شجاعت فراوان است- معرفی کردند. همچنین از منظر ایشان الگوی پیشرفت اسلامی جایگاهی بالادستی نسبت به سایر اسناد برنامه­ای کشور دارد و باید براساس مبانی اسلامی و نه بصورت التقاطی تدوین گردد[2] .

تبیین پیوست پیشنهادی الگوی پیشرفت برای برنامه ششم در گفتگو با هفته نامه نه دی/ راه تشخیص عدم توازن های فرهنگی استفاده از نظریات بخشی الگوی پیشرفت است.

متن کامل گفتگوی حجت الاسلام علی کشوری با موضوع تبیین پیوست الگوی پیشرفت اسلامی با ویژه نامه الگوی پیشرفت اسلامی هفته نامه نه دی- دی ماه 1394

بسم الله الرحمن الرحیم. مستحضرید که چندین سال است از مطرح شدن اصطلاح الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت می گذرد؛ لطفا در ابتدای گفتگو مقداری راجع به تاریخچه این مسئله و البته وضعیت آن در کشور توضیح دهید

بررسی وضعیت قانونی الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت/چه موادی از برنامه‌ی پنجم ناظر به الگوی اسلامی ایرانی-پیشرفت است؟

علاوه بر استدلالاتی که در ارتباط با ضرورت تولید الگوی پیشرفت اسلامی در فضای گفتمانی از سال 1385 تا کنون مطرح شده،؛ بر اساس موادی از برنامه‌ی پنجم توسعه‌ی کشور تدوین الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت تکلیفی قانونی محسوب می‌شود.

طبق ماده‌ی اول برنامه‌ی پنجم توسعه "دولت موظف است با همکاری سایر قوا الگوی توسعه اسلامی-ایرانی را تا پایان سال سوم برنامه، تدوین و جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد. این الگو پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی مبنای تهیه برنامه ششم و برنامه‌های بعدی قرار می‌گیرد"